BMI được tính bằng trọng lượng cơ thể (tính bằng đơn vị kg) chia cho bình phương chiều cao (tính bằng đơn vị m)
Nếu BMI lớn hơn hoặc bằng 25 tức là người đó đã bị thừa cân. Nếu BMI lớn hơn hoặc bằng 30 thì người đó đã béo phì.
Với thể trạng của người khu vực châu Á thì chỉ số BMI bằng 18 đến dưới 23 là bình thường, BMI từ 23 đến 27 là thừa cân.
Thông thường bạn gái trẻ chỉ số BMI lý tưởng nhất là từ 18,5 - 20. Còn đối với phụ nữ trung niên và người lớn tuổi thì chỉ số BMI lý tưởng là 20 - 22.
Ngoài ra một người có thể tính nhẩm nhanh cân nặng của mình bằng cách:
Tính cân lý tưởng: Số lẻ của chiều cao (tính bằng cm) x 9 rồi chia cho 10
Mức cân tối đa: Bằng số lẻ của chiều cao
Mức cân tối thiểu: Số lẻ của chiều cao (tính bằng cm) x 8 chia cho 10
Ví dụ bạn cao 160cm (1,6m) thì cân nặng lý tưởng là: 60 x 9:
Cân nặng tối đa cho phép là: 60kg
Cân nặng tối thiểu là: 60 x 8 :
Như vậy nếu cân nặng của bạn vượt quá số lẻ của chiều cao tức là bạn đã bị thừa cân, vượt càng nhiều thì béo phì càng nặng.
Các bác sĩ khuyến cáo việc giảm cân chỉ có tác dụng tích cực khi trọng lượng cơ thể vượt quá ngưỡng cho phép. Trong trường hợp ngược lại sẽ gây ra những hậu quả xấu cho sức khỏe.
Theo Ths. Bs. Nguyễn Văn Phú, Trưởng khoa Y học thể thao, Bệnh viện Thể thao Việt Nam, nếu chúng ta quá lạm dụng chế độ giảm cân để đưa cơ thể vào tình trạng suy kiệt về mặt sức khỏe và thể lực nói chung là hoàn toàn phi khoa học.
Lạm dụng giảm cân quá mức có thể dẫn đến hai ảnh hưởng chính là ảnh hưởng cấp tính và ảnh hưởng mãn tính. Những ảnh hưởng cấp tính xảy ra ngay chúng ta có thể nhìn thấy, như ăn một chế độ ăn kiêng kéo dài, bỏ bữa nhiều ngày thì sẽ bị hạ đường huyết. Vì giảm lượng ăn vào đến mức không đủ cung cấp năng lượng cho cơ thể, thậm chí không đủ cung cấp cho những hoạt động thông thường và sinh tồn thì sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt chất cấp tính và gây ra hạ đường huyết. Lúc này bệnh nhân có thể bủn rủn chân tay, hoa mắt chóng mặt, có thể ngã, rồi xấu hơn là hôn mê và thậm chí tử vong.
Về ảnh hưởng mãn tính, mặc dù chúng ta có thể duy trì cân nặng ở mức độ mong muốn (gầy hoặc rất gầy), nhưng nói chung sức mạnh của hệ cơ xương khớp là suy giảm nghiêm trọng và hệ miễn dịch bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
